Brains Reset Mechanism : నిద్ర అనేది మానవ జీవితంలో ముఖ్యమైనభాగం. అయినప్పటికీ చాలా మంది దీనిని అర్థం చేసుకోరు. మెదడు, నిద్ర ప్రక్రియ మధ్య ఉండే సంబంధాన్ని గుర్తించరు. నిద్ర అనేది జ్ఞాపకశక్తిని మెరుగుపరుస్తుంది. జీవక్రియను నియంత్రిస్తుంది. మానసిక అలసటను తగ్గిస్తుంది. ఇవన్నీ జరగాలంటే రోజు 7 గంటల నిద్ర అవసరం. అంటే మనిషి రీస్టార్ట్ కావడానికి నిద్ర అనేది విశ్రాంతి సమయం. అయితే ఆ సమయంలో శరీరం విశ్రాంతి తీసుకున్నా.. మెదడు మాత్రం ఇతర పనుల్లో బిజీగా ఉంటుందని తాజా అధ్యయనం తెలిపింది. కంప్యూటర్​లో అవసరం లేని ఫైల్స్ ఎలా డిలేట్ చేస్తామో.. అలాంటి కొన్ని జ్ఞాపకాలను తొలగించి.. మిగిలిన ఫైల్స్​ను రీసెట్​ చేస్తుందని తాజా అధ్యయనం తెలిపింది.  


ఆలోచన, ప్రాసెసింగ్​ను ఆప్టిమైజ్ చేసే స్థితిని చేరుకోవడానికి మెదడు తన ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్​ను క్రమం తప్పకుండా రీసెట్ చేయాల్సిన అవసరం ఉందని కొత్త అధ్యనం నిరూపించింది. నిద్రపోతున్న ఎలుకల మెదడుపై జరిపిన రీసెర్చ్​లో ఈ విషయం వెల్లడైనట్లు నేచర్ న్యూరో సైన్స్ ప్రచురించింది. మెదడు బయోలాజికల్ కంప్యూటర్ లాంటిదని.. నిద్రలేచే సమయంలో జ్ఞాపకశక్తి, అనుభవం కోడ్​ను బిట్​గా మారుస్తాయని.. పెద్ద సిస్టమ్ ఎలా మెమోరీని ప్రాసెస్ చేస్తుందో.. అలాగే మెదడు జ్ఞాపకాలను నెమ్మదిగా ప్రాసెస్ చేస్తుందని పరిశోధకులు తెలిపారు. అవసరం లేని కొన్ని విషయాలను మైండ్ డిలేట్ చేస్తూ ఉంటుంది. అనుకోకుండా నిద్ర లేస్తే మెదడు కొన్ని విషయాలు ప్రాసెస్​ చేయడాన్ని స్ట్రక్ చేస్తుందని పేర్కొన్నారు. నిద్ర ప్రధాన ఉద్దేశమే సరైన గణన స్థితిని పునురుద్ధరించడమని వారు వెల్లడించారు. 


క్యాస్కేడ్​లు ఏమి చెప్పాయంటే..


నిద్రలో Difficulty పాత్రపై వారి సిద్ధాంతాన్ని పరీక్షించడానికి పరిశోధకులు యువ ఎలుకల మెదడులోని అనేక న్యూరాన్లు వాటి సాధారణ నిద్ర, మేల్కొన్న తర్వాత నిత్యకృత్యాలు వంటి వాటి స్పైకింగ్​ను ట్రాక్ చేశారు. న్యూరల్ ట్రాక్​ కోసం క్యాస్కేడ్​లు అనుసరించారు. ఇవి మెదడు ద్వారా సమాచారం ఎలా ప్రవహిస్తుందో విషయాలు పరిశీలించారు. నిద్ర నుంచి మేల్కొన్న ఎలుకల్లో క్యాస్కేడ్​లు కొన్ని లేట్​గా మారగా.. మరికొన్ని చిన్న చిన్న పరిమాణాల వైపు మారడం ప్రారంభించాయి. ఇవి ఎలుకలు నిద్రపోవడానికి లేదా మేల్కోవడానికి సంకేతాలుగా మారుతున్నాయని గుర్తించారు. క్యాస్కేడ్ పరిమాణాలు నిద్రపై ప్రభావం చూపిస్తాయని తెలిపారు. 


అందుకే గజిబిజి


నిద్ర మేల్కోనే క్షణం ముందు మెదడు సర్క్యూట్​లను క్రిటికల్ నుంచి దూరంగా నెట్టివేస్తుందని ఫలితాలు సూచించాయి. ఈ విధంగా మెదడు రీసెట్ చేయడానికి నిద్ర సహాయపడుతుందని ఈ అధ్యయనం తెలిపింది. నిద్ర కేవలం రసాయనాలను భర్తీ చేస్తుందనే భావనను సవాలు చేస్తూ.. నిద్రలో ఉన్న ఎలుకలలో మెదడు కార్యకలాపాలను ట్రాక్ చేసి.. మెదడు గణన స్థితిని రీసెట్​ చేయడమే నిద్ర ప్రాథమిక పని ప్రతిపాదించారు. అందుకే సరైన నిద్రలేకుంటే మెదడు అంతా గజిబిజిగా ఉంటుందనే మాటను ఈ అధ్యయనం నిజం చేసింది. మనం చేసే పని మన నిద్రకు డిస్టర్బ్ కలిగిస్తుందనే విషయాలు కూడా దీనిలో ప్రస్తావించారు. 


నిద్రలేమి ఉన్నప్పుడు గ్లింఫాటిక్ వ్యవస్థ క్రియాశీల ప్రక్రియకు ఆ పని తీరును నిర్వహించడానికి సమయం ఉండదు. కాబట్టి టాక్సిన్స్ ఏర్పడతాయి. అభిజ్ఞా సామర్థ్యాలు, ప్రవర్తన, పని తీరులో ఆ ప్రభావాలే స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి. నిద్ర పరిమితి, నిద్ర లేమి, అధిక నిద్ర ఇలా ఒక్కోదానిని బట్టి మెదడులో న్యూరాన్​లు పనిచేస్తాయి. న్యూరాన్లు తప్పనిసరిగా స్విచ్​ ఆన్​, స్విచ్​ ఆఫ్ ఇన్​పుట్​ల ఆధారంగా టాక్సిన్లను కాల్చాలా వద్ద అని నిర్ణయిస్తాయి. బిలియన్ల కొద్ది న్యూరాన్లు పీక్​ మూమెంట్ చేరుకోగలిగితే గందరగోళ ఏర్పడుతుందని పరిశోధకులు తెలిపారు. క్రిటికాలిటీ అనేది మెదడుకు కావాల్సిన లక్షణాల సమూహాన్ని పెంచుతుందని తేల్చారు. వెసెల్ క్రిటికల్​ ఫ్రేమ్​వర్క్​లో నిద్రను అర్థం చేసుకునేందుకు భౌతిక శాస్త్రం, జీవశాస్త్రం పరస్పరం సహాకారం చేసుకుంటాయని వెల్లడించారు. 


Also Read : లక్షద్వీప్​ వెళ్తున్నారా? అయితే ఇవి తప్పకుండా ఎక్స్​పీరియన్స్ చేయండి