వందేమాతరం – భారతదేశ జాతీయ గేయం, స్వాతంత్ర్య సమరంలో ప్రేరణాత్మకమైన శక్తి

ఈ గేయం మొదట బంకిం చంద్ర రచించిన 'ఆనందమఠ్' (1882లో ప్రచురితం) అనే నవలలో భాగమైంది.

బంకిం చంద్ర చట్టోపాధ్యాయ (బంకిం చంద్ర చటర్జీ) 1875లో ఈ గేయాన్ని రచించారు.

1896లో ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ (INC) కలకత్తా సెషన్‌లో రవీంద్రనాథ్ టాగోర్ ఈ గేయాన్ని మొదటిసారి ఆలపించారు.

1905లో స్వదేశీ ఉద్యమంలో మొదటిసారి రాజకీయ స్లోగన్‌గా ఉపయోగించారు.

1950 జనవరి 24న భారత రాజ్యాంగ సభ దీనిని జాతీయ గేయంగా అంగీకరించింది.

కొన్ని చరణాలు ముస్లిం సమాజానికి వ్యతిరేకమనే ఆరోపణలు వచ్చాయి. దీంతో మొదటి రెండు చరణాలు మాత్రమే అధికారికంగా తీసుకున్నారు.

రవీంద్రనాథ్ టాగోర్ దీనికి స్వరం సమకూర్చారు. తర్వాత ఏఆర్ రెహమాన్ వంటి స్వరకర్తలు ఆధునిక వెర్షన్లు సృష్టించారు.

2025లో 150 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసుకుంది. నవంబర్ 7న దీని స్మారకోత్సవాలు జరిగాయి.

UNESCO దీనిని ఆసియా గేయాల్లో ఒకటిగా గుర్తించింది. భారత జాతీయ గేయంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపు పొందింది.