చంద్రయాన్-3 ప్రయోగంలో భాగంగా రెండు రోజుల క్రితం ఆర్బిటర్ నుంచి విడిపోయిన ల్యాండర్ మాడ్యుల్ విక్రమ్‌కు రెండోసారి ఆఖరి డీబూస్టింగ్ విన్యాసాన్ని విజయవంతంగా చేపట్టినట్లుగా భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) ప్రకటించింది. తాజా విన్యాసాంతో ల్యాండర్ మాడ్యుల్ ను 25 కి.మీ x 135 కి.మీ. కక్ష్యకు తగ్గించారు. ఆగస్టు 19 అర్ధరాత్రి దాటాక (ఆగస్టు 20) రాత్రి 1.50 ప్రాంతంలో ఈ డీబూస్టింగ్ ప్రక్రియ చేపట్టామని ఇస్రో ప్రకటించింది. 


ఇక ల్యాండర్ మాడ్యుల్ ఇంటర్నల్‌ చెక్స్‌ని పూర్తి చేసుకుంటుందని, చంద్రుడిపై సూర్యోదయం తర్వాత నిర్దేశిత ప్రాంతంలో ల్యాండ్ అవుతుందని ఇస్రో వర్గాలు వెల్లడించాయి. ఆగస్టు 23న సాయంత్రం దాదాపు 17.45 గంటల ప్రాంతంలో చంద్రయాన్ 3 సాఫ్ట్ ల్యాండింగ్ జరుగుతుందని ఇస్రో వివరించింది. 






ఆగస్టు 17న వేరుపడ్డ ల్యాండర్ మాడ్యుల్


చంద్రయాన్ 3 లోని ల్యాండర్ మాడ్యుల్ ప్రొపల్షన్ మాడ్యుల్ నుంచి గురువారం (ఆగస్టు 17) విజయవంతంగా విడిపోయింది. ఈ ల్యాండర్ విక్రమ్ మాడ్యూల్ ఆ రోజు నుంచి తనంతతానుగా చంద్రుని చుట్టూ తిరుగుతూ తాజాగా మరింత దిగువ కక్ష్యలోకి దిగింది. విడిపోయేటప్పుడు ‘థ్యాంక్స్ ఫర్ ద రైడ్, మేట్’ అని ల్యాండర్ ప్రొపల్షన్ మాడ్యుల్ కి చెప్పినట్లుగా ఇస్రో వెల్లడించింది. సపరేషన్ అనేది చంద్రుడి 153x163 కిలో మీటర్ల కక్ష్యలో జరిగింది. తాజాగా డీబూస్టింగ్ ప్రక్రియ ద్వారా 25 కి.మీ x 135 కి.మీ. కక్ష్యలోకి ల్యాండర్ విక్రమ్ చేరింది.


ల్యాండర్ విక్రమ్ వేగం, ఎత్తు (Alititude) ఎలా తగ్గుతుంది?


ల్యాండర్ ఎత్తును, వేగాన్ని తగ్గించడానికి దాని ఇంజన్లను మండిస్తారు. అంటే అవి వ్యతిరేక దిశలో మండడం వల్ల ల్యాండర్ నెమ్మది అవుతుంది. ల్యాండర్ నిర్దేశిత ప్రదేశానికి వచ్చిన తర్వాత, సాఫ్ట్ ల్యాండింగ్ దశ ప్రారంభం అవుతుంది. ఇదే చాలా కీలకమైన అంశం. ఇస్రోకు ఇది అత్యంత కష్టతరమైన దశ ఇది. గత చంద్రయాన్ 2 ప్రయోగంలో విఫలం జరిగింది ఇక్కడే. చంద్రుడికి 25 నుంచి 30 కి.మీ ఎత్తులో విక్రమ్ స్పీడ్ తగ్గిపోయి, ఆ తర్వాత నెమ్మదిగా చంద్రుడి ఉపరితలంపై దిగాల్సి ఉంటుంది. చంద్రుడిని తాకే సమయంలో ల్యాండర్‌ విక్రమ్ వర్టికల్ వెలాసిటీ సెకనుకు 2 మీటర్లు, హారిజాంటల్‌ వెలాసిటీ సెకనుకు 0.5 మీటర్ల కన్నా తక్కువగా ఉండేలా చేయాల్సి ఉంటుంది. అయితేనే సాఫ్ట్ ల్యాండింగ్ విజయవంతం అవుతుంది.


రష్యా లూన్ - 25లో సాంకేతిక సమస్య


చంద్రుడిపై అన్వేషణ కోసం రష్యా పంపిన స్పేస్ క్రాఫ్ట్ లూన్ 25లో సాంకేతిక లోపం తలెత్తినట్లుగా ఆ దేశ స్పేస్ ఏజెన్సీ రోస్‌కాస్మోస్ ప్రకటించింది. శనివారం లూన్ 25ను ప్రీ ల్యాండింగ్ ఆర్బిట్‌లోకి ట్రాన్స్‌ఫర్ చేస్తుండగా ఈ గ్లిట్చ్‌ను గుర్తించినట్లుగా రోస్‌కాస్మోస్ వెల్లడించింది. అన్ని సక్రమంగా జరిగితే సోమవారం నాడు (ఆగస్టు 21) న లూన్ 25 స్పేస్ క్రాఫ్ట్ చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై సాఫ్ట్ ల్యాండ్ కావాల్సి ఉంది.