World War I: ప్రపంచ యుద్ధాల చరిత్ర ఎన్నో భయంకరమైన సత్యాలను, అద్భుతమైన ధైర్యసాహసాలను, ఊహించని యుద్ధ తంత్రాలు, రహస్యాలను దాచి ఉంచింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో రసాయనిక ఆయుధాలు, ముఖ్యంగా క్లోరిన్ గ్యాస్, సైనికులకు అతి ప్రమాదకరంగా మారింది. ఈ భయంకరమైన వాయు దాడుల నుంచి తమను తాము కాపాడుకోవడానికి సైనికులు ఒక వింతైన, అసహజమైన పద్ధతిని ఆశ్రయించేవారు. అదేంటంటే, వారు తమ సాక్స్పై ఉద్దేశపూర్వకంగా మూత్రాన్ని పోసుకునేవారు. దాన్ని ద్వారా గాలి పీల్చుకునేవాళ్లు.
ఈ విచిత్రమైన చర్య వెనుక ఉన్న సైన్స్, ఆనాటి యుద్ధ పరిస్థితుల తీవ్రత ఎంత భయంకరంగా ఉందో తెలుసుకుంటే ఆశ్చర్యపోక మానదు. ఈ పద్ధతి కేవలం నిరాశ, ఆఖరి ప్రయత్నం మాత్రమే కాదు, ఆ కొద్ది నిమిషాలు మనుగడ సాగించడానికి ఒక తెలివైన తాత్కాలిక పరిష్కారం కూడా.
క్లోరిన్ గ్యాస్ భయం
మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో క్లోరిన్ గ్యాస్ ఒక భయంకరమైన ఆయుధంగా ఉపయోగించేవాళ్లు. ఇది ఊపిరితిత్తులను దహించి వేసే లక్షణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఇది పీల్చిన వెంటనే చనిపోవడమే లేదా అపస్మారక స్థితికి వెళ్లడమో జరిగేది. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఇంకా పూర్తిస్థాయిలో అభివృద్ధి చెందని ఆ రోజుల్లో, సైనికులకు రసాయన దాడుల నుంచి పూర్తి రక్షణ కల్పించే గాస్ మాస్క్లు అందుబాటులో లేవు. ఇతర సౌకర్యాలు కూడా అంతంత మాత్రంగానే ఉండేవి.
క్లోరిన్ గ్యాస్ దాడి మొదలైనప్పుడు, సైనికులు వెంటనే తమ దగ్గర ఉన్న సాక్స్ను తీసుకుని, దానిపై తమ మూత్రాన్ని పోసేవారు. ఆ తర్వాత, తడిసిన ఆ సాక్స్ను ముఖంపై, ముక్కు నోటిని కప్పి ఉంచే విధంగా పెట్టుకునేవారు.
దీని వెనుక అత్యవసర పరిస్థితులకు సంబంధించిన ఒక శాస్త్రీయ కారణం ఉంది. ఈ పద్ధతి రెండు కీలక పనులు చేసేది:
1. తేమ ట్రాపింగ్: సాక్స్ తేమగా ఉండటం వల్ల, అది గాలిలో తేలియాడుతున్న కొంత క్లోరిన్ వాయువును ట్రాప్ చేసి పెట్టేది.
2. తటస్థీకరణ: మూత్రంలో యూరియా రసాయనం ఉంటుంది. ఈ యూరియా క్లోరిన్ వాయువును పాక్షికంగా తటస్థీకరించడానికి సహాయపడేది.
ఈ కలయిక కారణంగా, ఆ సాక్స్ తాత్కాలికంగా, పూర్తి స్థాయిలో కాకపోయినా, ఒక ప్రాథమిక ఫిల్టర్గా పనిచేసేది.
కేవలం కొన్ని నిమిషాల భద్రత
ఈ విచిత్రమైన, అసహ్యకరమైన పద్ధతి కేవలం కొన్ని నిమిషాల పాటు మాత్రమే పని చేసేది. క్లోరిన్ గ్యాస్ నుంచి పూర్తి రక్షణ ఇవ్వలేకపోయినా, సైనికులకు ఆ కొద్ది నిమిషాల సమయం లభించడం, వారు ఆ ప్రాంతం నుంచి పారిపోవడానికి లేదా సురక్షితమైన ఆశ్రయం వెతకడానికి సరిపోయేది. ఆ సమయంలో, ప్రతి సెకను కూడా జీవన మరణ సమస్య అయినప్పుడు, ఈ "అసాధారణ పద్ధతి" వారికి కేవలం బయటపడేంత సమయం ఇచ్చేది.
ఈ ఘటన ఆనాటి యుద్ధభూమి తీవ్రతను సైనికులు తమ ప్రాణాలను కాపాడుకోవడానికి ఎంతగా పోరాడేవాళ్లో తెలియజేస్తుంది. సైనికులు తమ ప్రాణాలను కాపాడుకోవడానికి ప్రకృతి సిద్ధమైన, తక్షణమే అందుబాటులో ఉన్న వనరులను (మూత్రాన్ని) ఉపయోగించుకున్నారు. ఇది యుద్ధ సమయాల్లో మనుషులు తమ మేధస్సును ఎంత అద్భుతంగా, వినూత్నంగా ఉపయోగించగలరో నిరూపిస్తుంది.
ప్రపంచ చరిత్రలో, ప్రాణ రక్షణ కోసం ఇలాంటి వింతైన, అసాధారణమైన పద్ధతులు అనేకం ఉన్నాయి. కానీ మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో సాక్స్, మూత్రాన్ని ఉపయోగించిన ఈ ఘటన, స్వీయ-సంరక్షణ సామర్థ్యాన్ని ఎప్పటికీ గుర్తుచేస్తుంది. ఆధునిక యుగంలో, గాస్ మాస్క్లు, పూర్తి రక్షణ గేర్ అందుబాటులో ఉన్నప్పటికీ, ఆనాటి సైనికుల ఈ సాహసోపేతమైన, బహుశా అత్యంత వింతైన మనుగడ వ్యూహం చరిత్రలో ఒక ప్రత్యేక స్థానాన్ని దక్కించుకుంది.