VBG RAM G : భారతదేశంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉపాధి సమస్య ఎప్పుడూ ఒక పెద్ద సవాలుగా ఉంది. ముఖ్యంగా పేద, వ్యవసాయంపై ఆధారపడిన కుటుంబాలకు పని లభ్యత అనేది జీవితం, జీవనోపాధికి సంబంధించిన అంశం. గత 18 సంవత్సరాలుగా, మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం (MGNREGA) ఈ సవాలుకు ఒక ముఖ్యమైన పరిష్కారంగా నిలిచింది.
MGNREGA గ్రామీణ కుటుంబాలకు సంవత్సరానికి కనీసం 100 రోజుల పనికి చట్టబద్ధమైన హామీని ఇచ్చింది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పని కొరత ఏర్పడినప్పుడు ఈ పథకం ప్రత్యేకంగా సహాయపడింది. దీని కింద, పంచాయతీలు రోడ్లు నిర్మించడం, నీటి సంరక్షణ, గ్రామీణ మౌలిక సదుపాయాలను అభివృద్ధి చేయడం వంటి పనులను అమలు చేశాయి. అయితే, ఇప్పుడు ప్రభుత్వం ఈ పథకంలో పెద్ద మార్పు చేసింది. MGNREGA ఉపాధి పథకం పేరును VB-G RAM G గా మార్చారు.
VB-G RAM G పూర్తి పేరు మరియు అర్థం
VB-G RAM G పూర్తి పేరు వికసిత్ భారత్ గ్యారెంటీ ఫర్ రోజ్గార్ అండ్ ఆజీవికా మిషన్, గ్రామీణ్. VB-G RAM G లో VB అంటే 'వికసిత్ భారత్' G RAM G అంటే ఉపాధి, జీవనోపాధి మిషన్, గ్రామీణ్. పథకం ఉద్దేశ్యాన్ని స్పష్టం చేయడానికి ప్రభుత్వం ఈ కొత్త పేరును ఎంచుకుంది. వికసిత్ భారత్ 2047 లక్ష్యాన్ని గ్రామీణ అభివృద్ధికి అనుసంధానించడం, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉపాధి, జీవనోపాధి అవకాశాలను పెంచడం, గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడం దీని లక్ష్యం. అయితే, VB అంటే వికసిత్ భారత్ అని చాలా మందికి ఇంకా తెలియదు. అందువల్ల, ప్రజలలో దీనిపై అవగాహన పెంచడం చాలా ముఖ్యం.
MGNREGA నుంచి VB-G RAM G వరకు ప్రయాణం
MGNREGA 2005లో ప్రారంభమైంది. అప్పుడు దీనిని NREGA అని పిలిచేవారు. 2009లో దీని పేరును మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టంగా మార్చారు. ఈ పథకం కింద గ్రామీణ కుటుంబాలకు సంవత్సరానికి 100 రోజుల పని లభించేది. ఇప్పుడు VB-G RAM G కింద సంవత్సరానికి 125 రోజుల పనికి హామీ ఇస్తున్నారు, అంటే గ్రామస్తులకు సంవత్సరానికి 25 రోజులు ఎక్కువ పని లభిస్తుంది.
VB-G RAM G ఎందుకు ప్రత్యేకమైనది
ఈ పథకం ఉపాధిని పెంచడమే కాకుండా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మంచి మౌలిక సదుపాయాలు, జీవనోపాధిని కూడా నిర్ధారిస్తుంది. పాత MGNREGAతో పోలిస్తే పని దినాలు పెరిగాయి. చెల్లింపుల్లో పారదర్శకత పెరిగింది. డిజిటల్ పర్యవేక్షణ పథకం సమర్థవంతమైన అమలును నిర్ధారిస్తుంది. ఈ పథకం గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడానికి, వికసిత్ భారత్ 2047 లక్ష్యంతో అనుసంధానించడానికి సహాయపడుతుంది. VB-G RAM Gలో ముఖ్యమైన మార్పులు, ప్రయోజనాలు
1. పని రోజుల సంఖ్య పెరిగింది - MGNREGA కింద సంవత్సరానికి 100 రోజుల పని లభించేది, ఇప్పుడు 125 రోజులు లభిస్తుంది.
2. వారపు వేతనం, త్వరితగతిన చెల్లింపు - కార్మికులకు ఇప్పుడు వారపు చెల్లింపు ఎంపిక లభిస్తుంది. పని 15 రోజుల్లో అందుబాటులో లేకపోతే, నిరుద్యోగ భృతి లభిస్తుంది.
3. పని రకాలు - కొత్త బిల్లులో పనిని నాలుగు ప్రధాన రంగాలలో విభజించారు. నీటి భద్రత, ప్రధాన గ్రామీణ మౌలిక సదుపాయాలు, జీవనోపాధికి సంబంధించిన మౌలిక సదుపాయాలు, విపత్తు-నిరోధక మౌలిక సదుపాయాలు ఇందులో ఉన్నాయి.
4. డిజిటల్ పర్యవేక్షణ - పథకం కింద అన్ని పనులు వికసిత్ భారత్ నేషనల్ రూరల్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ స్టాక్ అనే డిజిటల్ ప్లాట్ఫామ్లో జరుగుతాయి. దీని అర్థం పనిని ఆన్లైన్లో, పారదర్శకంగా పర్యవేక్షిస్తారు.
5. డిజిటల్ పర్యవేక్షణ - పథకం కింద అన్ని పనులు వికసిత్ భారత్ నేషనల్ రూరల్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ స్టాక్ అనే డిజిటల్ ప్లాట్ఫామ్లో జరుగుతాయి. దీని అర్థం పనిని ఆన్లైన్లో, పారదర్శకంగా పర్యవేక్షిస్తారు.
6. వ్యవసాయ సీజన్లో మినహాయింపు - వ్యవసాయ పనులు ప్రభావితం కాకుండా ఉండటానికి, వ్యవసాయ పీక్ సీజన్లో (60 రోజులు) కార్మికులను పనిలో నియమించరు. అలాగే, డిజిటల్ MIS, జియో-ట్యాగింగ్, బయోమెట్రిక్ ధృవీకరణ, సామాజిక ఆడిట్ ద్వారా పథకం పూర్తిగా పారదర్శకంగా ఉంటుంది.
7. ఫిర్యాదుల పరిష్కారం - ప్రతి జిల్లాలో కార్మికుల ఫిర్యాదులను పరిష్కరించడానికి ఒక లోక్పాల్ (Ombudsman) నియమిస్తారు.
8. అంచనా వ్యయం - ఈ పథకంపై వార్షిక అంచనా వ్యయం 1.51 లక్షల కోట్లు, ఇందులో కేంద్ర వాటా సుమారు 95,692 కోట్లు ఉంటుంది.